Marahil ang paglalakbay para sa mga libro ay isang malaking hamon sa amin sapagkat mas mataas na lebel ng pagpapanayam ang aming kinakailangan para rito. Gayunpaman, matapos ang mayamang paglalakwatsang ito para sa mga libro, kami ay nakaramdam ng paghanga sa Pilipinas sapagkat marami palang mayayamang koleksyon ng mga artifacts ang ating bansa kung saan hindi lamang natin nakikita at napapansin. Aming napag-alaman na mayaman rin pala ang kultura ng ating bansa sapagkat sa laki ng aming nakitang koleksyon ng mga artifacts (kung saan sa kasamaang palad ay hindi naming nakuhanan ng larawan dahil sa restriksyong ipinatupad ng pamunuan ng establisyimento), napagyaman ang aming tingin sa kultura ng Pilipinas. Natatangi at hindi matatawaran ang mga lumang kantang nakatago sa establisyimentong ito at dito namin nakita na ang kultura ng Pilipinas ay karapat-dapat na ipagmalaki sa buong mundo sapagkat dito makikita na iba mag-alaga at magpayaman ng kultura ang bansa. Amin ring napag-alaman na nararapat na alagaan at suportahan ng hindi lang ng gobyerno kundi maging ng mga Pilipino ang pagpapalaganap at pagpapayaman sa kulturang ito sapagkat ito ang nagsisilbing kayamanan ng bansa na maaaring maipagmalaki sa buong mundo.
Sa aming buhay estudyante, hindi naming gaano napapansin ang sistema ng mga silid aklatan sa Pilipinas., Ang alam lang namin ay ang maghanap ng libro, gumamit ng iba’t ibang resources at minsan pa nga, sa aming pananaliksik ay nakakalimutan naming ang pagpapahalaga sa mga libro at kaldalasan, hindi naming ito isinasauli sa lugar na pinagkuhanan nito. Ngunit dahil sa aming paglalalkbay upang pagmasdan ang sitwasyon ng mga aklatan sa ating bansa, kami ay naliwanagan na ang libro ay dapat na alagaan sapagkat bukod sa ang mga ito ay naglalalman ng mayayamang impormasyon, ito rin ang magsisilibing kayaman ng bansa sapagkat ditto makikita ang lawak ng kultura na mayroon ang mga Pilipino. Sa pamamagityan din ng lakbay-aral na ito, aming nadiskubre na hindi lamang mga libro ang kinakailangang pagpayamanin at alagaan sa isang akaltan kundi pati mga larawan, mg journal at pati mga audio-tapes din.
Sa naabot ng aming kaalaman tungkol sa mga silid-aklatan, dito lang naming napag-alaman na ang pagpapanatili pala ng isang silod-aklatan ay isang napahkahirap na bagay sapagkat hindi lamang ang pagpepreserba sa mga libro at mga aretifacts ang isinasaayos kundi pati ang pagpapaayos ng lugar na magiging kapaki-kapakinabang sa mga mambababasa. Kinakilangan din pala ng masusing pagkokolekta ng mga librong aangkop sa masa. At higit sa lahat, kinakailangan ding maging presentable ang mga librong ito sa mga mambabababsa. Ito marahil ang dapat bigyan ng pondo ng gobyerno sapagkat ditto nakasalalay ang kultura ng bansa.
Dahil sa modernong panahon ngayon, naisasantabi ang pagbababasa ng mga aklat dahil sa pagiging laganap ng internet. Sa paglalakbay na ito, nabuksan an gaming mga isip hinggil sa kahalagahan ng pagbababasa ng mga aklat. Ito ay narararapat na pagyamanin sapagkat ito ang ating “stepping-stone” sa pagkakalap ng impormasyon at narararapat lamang na patuloy na gawin. Ito marahil ang programang dapat na paghusayin sa bansa, ang kahusayan sa pagbababsa sa mga babasahing teksto.
Sa aming masusing pagtitimbang ng aming mga nasaksihan sa loob ng establisyimento, nabuhay sa aming mga puso ang matinding nasyonalismo para sa Pilipinas. Madalas binabalewala natin ang mga bagay tungkol sa Pilipinas sapagkat tayo ay mental na nasasakop ng mga dayuhan sa kanilang mga makabagong pamamaraan na pamumuhay. Narararapat nating alagaan kung ano ang kulturang mayroon ang Pilipinas sapagkat ito ang nagtataguyod sa kagandahan ng bansa sa buong mundo. Ito rin ang mga nais ipakintal sa atin ng ating mga ninuno at mga bayaning binuwis ang kainlang mga buhay para lamanbg sa nasyonalismo sa Pilipinas. Sa atin nakasalalay ang pagpapatuloy ng pagpagaspas ng pakpak ng Pilipinas sa buong mundo. Ang buhay na pagmamahal natin sa bansa ang magpapatuloy ng pagkabuhay ng ating nasyonalidad. Kinakailangang ipamalas natin sa mundo kung gaano kayaman ang Pilipinas sa kultura na hindi kainlanaman kayang ikumpara sa iba.
Ang paglalakbay para makita ang lawak ng kultura ng Pilipinas ay tila sa aming panaginip lamang at hindi naming lubos akalain na sa pamamagitan lamang ng mga silid-aklatan, tayo ay nakakalagpas sa ating hangganan at ang mga libro ang siyang gumagabay sa atin sa paglipad at paglalakbay sa walang hanggang imahinasyon. Ang pagdidiskubre sa ganda ng Pilipinas ay posible palang makita sa pamamagitan ng mga aklat.
Ang paglalakwatsang at pagbabatak na ito ay isang walang katapusang halusinasyon sa aming mga isip at puso, isang pagmamahal na walang rehabilitasyon, at ito ay tinatwag naming ‘PAGMAMAHAL SA PILIPINAS”.
Sama-sama nating ipagmalaki sa buong mundo ang ating nasyonalismo, na ikaw, ako, kami, at tayo, ay kapwa mga “PILIPINO”… =)
Sa patuloy ng pagtakbo ng mga malilikot na kamay ng panahon, ang sibilisasyon sa ating bansa ay unti-unti nang nagbabago. Ang daloy ng kultura ng Pilipinas ay tila naaapektuhan sa pagbabago-bago ng henerasyon sa bansa ay ito ay unti-unti ng nanganganib sapagkat napapalitan ang mga ito ng mga makabagong paraan ng pamumuhay. Ang mga tradisyunal na mga bagay gaya ng transportasyon (kalesa), pagliliham (pag-gamit ng tinta at plumahe), pagpapadala ng liham, at pati na rin ang pananaliksik.
Ang pananaliksik ang isa sa mga larangan na napabubuti ng modernisasyon sa mundo. Sa pamamagitan ng mga makabagong sistema ng pananaliksik, mas lumalawak ang kakayahan ng tao sa pagdidiskubre ng mga bagay-bagay sa kanyang paligid at mga penomena na hindi pa nadidiskubre sa mundo. Mas napapadali na ang mga eksplorasyon ng tao sa kanyang mundong ginagalwan at pati ang mga bagy na labas sa mundo gaya ng kalwakan ay kanya nang napag-aaralan. Tila wala ng hangganan ang tao sa pananaliksik dahil sa mga makabagong makinarya, teknolohiya at sistema.
Sa pamamagitan ng pananaliksik, tayo ay nakakapag-aral ng mga bagay na nasa lawak hindi lang ng ating undo kundi maging ng kalawakan. Ang relihiyon ay napag-aaralan din sa pamamagitan ng mga nadiskubreng mga artifacts at mga dokumento na nagpapatunay ng eksistensiya nito sa ating mundo ilang taon na ang nakalipas. Ang kasaysayan ng bansa at ng mundoi ay napag-aaralan din sa pamamgitan ng mga nakalap na dokumento at mga artifacts at ang pag-aaral sa mga ito ay patuloy na dumadaloy at pinagyayaman ng pananaliksik.
Isa sa mga mabisang paraan ng pananaliksik ay ang pagbabasa ng mga tekstong naglalaman ng iba’t ibang impormasyon hinggil sa mga bagay na ating nais na alamin. Ang libro ang isa sa pinakamabisang midyum na kakailanganin ng isang mananliksik hinggil sa mga impormasyong kanyaang ninanais na makuha sapagkat ang paglipat ng impormasyon sa pamamagitan nito ay madali at ito ay isa sa pinakamabisang paraan ng komunikasyon. Ang pag-aaral sa siyensiya, matematika, sining, kasaysayan, relihiyon, at iba pang larangan ay napapadali sa pamamagitan ng mga libro. Ang mga salita ng Diyos (mapa-anong relihiyon) ay mabilis na maisasalin sa mga tao sa pamamagitan nito. Ang kultura rin ay napepreserba sa pamamagitan ng paglilimbag ng mga aklat na naglalaman ng mga impormasyon tungkol dito.
Sa ating tradisyunal na pamamaraan ng pananaliksik, tayo ay naghahanap ng impormasyon sa pamamagitan ng mga aklat. Ang mga aklat ay maaaring mabili sa mga tindahan ng libro, ang iba ay maaaring mahiram mula sa iba, at ang iba ay makikita sa mga silid-aklatan.
Ang silid-aklatan ang isa sa hindi matatawarang lugar sapagkat ito ay naglalalaman ng iba’t ibang impormasyon sa kahit anong lawak at nagsisilbing imbakan ng mayayamang kultura ng ating bansa sapagkat hindi lamang mg akalt ang makikita dito kundi maging mga mapa, mga nalimbag na diyaryo, audio-tapes, mga lumang kanta, atbp.
Subalit sa pagbabago ng henerasyon sa mundo, ang pananaliksik sa pamamagitan ng mga silid-aklatan ay tila napapalitan na ng mas makabagong sistema ng pananaliksik, ang internet. Sa pamamagitan ng internet, ang paghahanap ng mga impormasyon ay mas mabilis at ilang segundo lamang ang hihintayin at milyong-milyong impormasyon na ang maaaring makita. Ilang click lamang at ilang type ang gawin ay makakahahanap na nga sari-saring impormasyong may kinalaman sa ating sasaliksikin. Dahil ditto, ang mga silid-aklatan ay unti-unti ng nakakalimutan ng mga tao sapagkat sa mas madaling paraan ng pananaliksik sila umaasa at hindi na sa tradisyunal na pamamaraan ng pananaliksik.
Dahil sa tawag ng problemang ito, ang aming grupo (MayBOOKasPa) ay gumawa ng isang mabusising pananaliksik ng ilan sa mga natatanging silid-aklatan sa bansa, ang kadahilanan ay para maipakita hindi lamang sa bansa kundi maging sa buong mundo kung gaano kayaman ang kultura ng pagbabasa dito sa Pilipinas. Ang silis-aklatan na aming nakita na sa tingin naming ay nararapat na ipakilala sa mundo ay ang Filipinas Heritage Library dahil sa napakayamang kasaysayan nito.
Halika at kami ay samahan sa unti-unti naming pagbubuklat ng mga pahina ng kultura ng Pilipinas!
(piktyur muna bago magsimula ang paglalakwatsa...)
Ang Filipinas Heritage Library ay makikitasa tapat ng Manila Peninsulasa Ayala Avenue, Makati City. Ito’y isang hindi gaanong malaking silid-aklatan ngunit naglalaman ng mayayamang kultura tungkol sa Pilipinas.
Ang pagpunta sa aklatang ito ay isang malaking hamon sa amin sapagkat wala ni isa sa amin ang nakakaalam kung papaano makpunta sa Ayala Avenue sa Makati. Sinubukan naming dulugin ang silid-aklatan na ito noong nakaraang Disyembre 17, 2009 ngunit sa kasamaang palad, kami ay hindi pinahintulutang makapanayam ang isa sa mga nakakaalam ng kasaysayan ng aklatang ito sapagkat noong panahong iyon ay sila ay may ipinagdaraos na Christmas party at kami ay pinababalik-tawag sa susunod na Lunes, Disyembre 21, upang kami ay makapagpa-iskedyul n gaming pagpapanayam. Noong una, kami ay nagbalak na maghanap ng ibang istablisyimento sapagkat ng panahong ding iyon ay sarado ang aklatan para sa pananaliksik sapagkat sila ay may imbentaryo ng mga araw na ito. Ngunit dahil sa mahiwaga nitong kasaysayan, pinili pa rin naming ang aklatang ito para sa aming panayamin. Nakausap namin ang kanilang manager na si Ms. Suzanne G. Yupangco noong nakaraang Lunes sa pamamagitan ng telepono at sa mismong araw na iyon magaganap ang aming panayam sa kanya.
Pagkarating naming duon ay malugod kaming tinanggap ng kanilang guwardiya at itinawag si Ms. Suzanne para sa aming panayam. Nang makaharap na namin si Ms. Suzanne, dali-dali niya kaming inikot sa loob ng silid-aklatan (kahit na siya ay may lakad ng araw na iyon).
Kuha ng grupo kasama si Ms. Suzanne G. Yupangco
Si Ms. Suzanne Yupangco ay nagtatrabaho sa Filipinas Heritage Library bilang Deputy Director & Filipiniana Manager. Siya ay nagtatrabaho sa establisyimentong ito sa mahigit na dalawang taon.
Una na niya kaming dinala sa ilalim na bahagi ng establiyimento sapgkat dito makikita ang mga mayayamang aklat nila.
Larawan ng akredisayon ng UNESCO sa Filipinas Heritage Library
Ayon kay Ms. Suzanne, maraming panahon ang dinaanan ng pagkakabuo ng silid-aklatang ito. Ang lupang pinagtatayuan daw nito ay malaking bahagi ng Hacienda San Pedro de Makati na pagmamay-ari ng mga Ayala na isang pamilyang Hispano-Filipino. Ang lupang ito ay pinatayuan ni Laurie Reuben Nielson, isang dayuhang negosyante, ng isang paliparan ng mga eroplano sapagkat sa panahong iyon ng pagsisibilasasyon ng Pilipinas, kinakailangan ng isang paliparang ng eroplano para sa komersyal na gamit. Noong Hulyo 1937, pormal na binuksan ang apatnapu’t dalawang hektaryang paliparan na tinawag na NielsonAirport at nagbukas ng maraming international flights sa bansa. Ang paliparang ito ay nagsilbi ring paanan ng eskwelahan ng pagpapalipad ng eroplano na tinawag na American Far Eastern School of Aviation. AngNielsonTower (na makikita sa baba) ay nagsilbing headquarters ng mga Amerikanong kapulisan sa kanilang pakikipagdigma sa mga Hapon ng ilang taon. Ngunit dahil sa pagsalakay ng mga Hapon sa bansa, nauwi sa mala-trahedyang buhay ang buhay ng pamilya ni Nielson at siya ay nahiwalay sa kanyang pamilya. Ang kanyang pamilya, na hindi na nakita pa si Nielson, ay lumipad papuntang Amerika at duon na namalagi ng pangmatagalan. AngNielsonAirport na lamang ang naiwang alaala ni Nielson ditto sa Pilipinas at dahil dito, ang mga negosyosyante ng Ayala Corporation ay nagdesisyon napatakbuhin muli ang paliparang ito. Ngunit sa pagdaan ng panahon, ang paliparang ito ay unti-unting nawala sa operasyon at ni-renovate bilang isang pribadong club at restaurant. Enero ng taong 1944, ang chairman ng Ayala Corporation na si Jaime Zobel de Ayala ang nagbigay ng permiso na gawing silid-aklatan ang lugar na ito. Matapos ang dalwang taon ng pagpaparenovate, ang Filipinas Heritage Library ay napatayo at binuksan sa publiko noong Abril 23, 1996. Ang tower na bahagi ng dating paliparang ito ay pinreserba at itinawag na NielsonTower.
Kuha sa harapan ng Nielson Tower
(kung pwede lang sanang umakyat....)
Sa kasalukuyan, ang Filipinas Heritage ay bahagi at pagmamay-ari ng Ayala Land Corporation.
Ang inisyal na konsepto ng pagpapatayo ng establisyimentong ito ay upang gawin itong sentro ng Filipiniana – mga libro tungkol sa kasaysayan ng Pilipinas, mga larawan na nagpapakita ng kultura ng Pilkipinas at mga kantang Pilipino ilang dekada mula ngayon. Layunin ng aklatang ito na ang establisyimentong ito ay maging sentro ng research ng kahit ano tungkol sa Pilipinas, dahil isa sa mga layunin ng Ayala Land Corporation ay ang ipakita at ipreserba ang kultura ng Pilipinas sa pamamagitan ng establisyimentong ito. Ang vision ng establisyimentong ito ay upang maging “one stop electronic research center” sa Pilipinas.
Ayon kay Ms. Suzanne, ang kanilang target na mga mambabasa ay mga mananaliksik tungkol sa kasaysayan ng Pilipinas, mga historian, at maging mga estudyante, upang ipakilala sa kanila kung gaano kayaman ang Pilipinas sa kultura.
Ayon din sa kanya, ang aklatan ay kasalukuyang may hawak ng 15,000 na koleksyon ng mga libro. Ang Filipinas Heritage Library diumano ay may hawak ng mga “rare” Filipino books sa mga kalatan sa Kamaynilaan. Hindi lamang mga libro ang hawak nito kundi maging 35,000 na bilang ng mga larawang kanilang iprineserba. Sila rin ay may hawak na 5,000 na mga lumang kantang Pilipino at 2,000 na mga Vinyl records. Ang kanilang pinakalumang kanta na nakatago sa kanilang koleksyon ay ang pinakalumang kanta noong 1907, ang “Maya” ni Maria Carpena. (Sa kasamaang palad, hindi kami pinayagang kumuha ng larawan ng mga lumang records na ito dahil sa ang mga ito ay restricted dahil sa ipinrepreserba nila ang mga ito at maaari lamang mapakinggan ang mga ito sa pamamagitan ng mga na-digitalize nilang mga kanta).
Isa sa pinakalumang kanta na na-digitalize, ang "Ang Maya"
(mayron ba nito sa pirated CD?? wala naman siguro..)
Ang orihinal na Pambansang Awit, ang "Lupang Hinirang" na na-digitalize
*Larawang kuha mula sa kanilang website, ang Unibersidad ng Santo Tomas
Yaman din lamang na nabanggit niya ang mga na-digitalized na kanta, ipinagmalaki niya sa amin na ang Filipinas Heritage Library ay naglalaman ng mga hindi pangkaraniwang mga lumang kanta na kanilang nilinis at isinalin sa mga compact discs.
Ang mga uri ng babasahin na makikita dito ay ang mga kasaysayan ng Pilipinas, mgatulang naisulat ng mga kilalang Pilipino gaya ni Jose Rizal, mga kasaysayan ng mga bayaning Pilipino, iba pa basta tungkol sa Pilipinas. Ayon sa kanya, ang aklatang ito ay dating naglalaman ng nga librong pang-negosyo at ilang mga negosyante na ang nanaliksik sa kanilang establisyimento. Ngunit dahil sa kanilang layunin na maging snetro ng pananaliksik sa Pilipinas, itinigil na nila ang pag-oorder ng mga librong ito at pinalitan ng mga aklat tungkol sa Pilipinas.
Ilan sa mga libro tungkol sa kasaysayan ng Pilipinas
ilan sa mga bagong dagdag na libro
Ayon kay Ms. Suzanne, hindi sila nagtatally ng bilang ng mga mambababsa bawat araw sa kadahilang ang akalatang ito ay bukas para sa lahat at hindi para sa mga ekslusibong mga tao lamang. Ang karaniwang mga mambabasa nila dito ay mga mananaliksik, mga nagrereview para sa board examinations at ilang mga estudyante.
Ang mga babasahin na pinakatinatangkilik dito ay ang kasaysayan ng Pilipinas sapagkat ang aklatan ay humahawak ng mayamang koleksyon tungkol sa kasasayan ng Pilipinas. (Sa panahon ng aming pagdalaw, ang aklatan ay nagsasagawa ng kanilang pag-iimbentaryo kaya’t limitado lamang ang mga larawang aming maaaring kuhanan ng larawan.)
Hindi pa gaanong nasapubliko ang Filipinas Heritage Library at ayon kay Ms. Suzanne, ang pagpopromote sa internet ang kanilang estratehiya sa pagpapakilala ng natatanging aklatang ito sa buong bansa at pati na sa mundo. Upang mas mapalawak an gang mga tagapangkilik nito, nagkokonsentra ang kanilang akalatan sa pagdidigitalize ng mga makalumang records upang mas mapalawaka ang “yaman” ng kanilang aklatan at para makaakit ng mga mambababsa hinggil sa mga “vintage” na mga larawan at kantang Pilipino.
Ayon kay Ms. Suzanne, bagaman hindi kalakihan ang kanilang aklatan gaya ng sa ibang mga national library sa buong bansa, ang natatanging katangian ng establisyimentong ito na nagpapaiba sa iba ay ang mayaman na kasaysayan ng pagkakatayo nito, ang naipreserbang Niuelson tower na wala sa iba, ang pagkokonsentra sa Filipiniana, ang mga “rare” Filipiniana books na mayroon sila at wala sa iba, ang malaking koleksyon ng mga larawan na pang-Filipiniana at ang mga na-digitalized na mga lumang kanta na ayon kay Ms. Suzanne ay wala sa ibang aklatan.
Sa laki ng kanilang Filipiniana collection, ayon kay Ms. Suzanne, nagagampanin nila ang orihinal na layunin ng kanilang establisyimento sapagkat mahigit isang dekada ng tumatakbo ang establisyimento at patuloy na naghahatid ng mga ‘di pangkaraniwang koleksyon ng mga aklat tungkol sa Pilipinas at ang pagp[apalawak ng kultura ng Pilipinas sa pamamagitan ng kanilang mga napreserbang mga artifacts, larawan at mga kanta.
Matapos ang aming panayam, itinuro rin kami sa bookstore ng establisyimento at ito ang aming mga nakuhang mga larawan:
koleksyon ng mga librong pambata
(mayroon ba ditong Alamat ng alamat?)
Matapos tingnan ang kanilang bookstore, kami ay ginabayan papunta sa likod na bahagi ng establisyimento kung saan makikita ang NielsonTower, ang isa sa pinagmamalaki ng Filipinas Heritage Library.
Marahil ang paglalakbay na ito ay isa sa mga hindi namin malilimutang karanasan sapagkat ang aming nasyonalismo ay nabigyan muli ng liwanag.
Kuha ng grupo sa harap ng establisyimento
(oo, ginabi na kami sa paglalakwatsa..)
Tara na, ngayon ang iyong pagkakataon para lakbayin ang kalawakan ng kultura ng Pilipinas! Tayo ng mag-lakwatsa para sa mga aklat. Dahil dito sa LakwatsAKLAT, kultura ng Pilipino ang bida!
"Ang pagbabasa ay gaya ng isang paglalakbay sa walang limitasyong mundo ng kaalamanan. May pinagsisimulan ito at ito ay ang kagustuhang matuto ng bagong kaalaman. Kinakailangan nito ng daan o ruta at ito ay ang iba't-ibang sistematikong paraan ng pagbabasa at epektibong presentasyon ng mga ideya sa teksto. At higit sa lahat, ito rin ay may pinatutunguhan at ito ay hindi ang basta pagkatuto ng bagong kaalaman kundi kung paano ito magiging kapaki-pakinabang sa ating buhay. At gaya ng isang manlalakbay, tayo ay hindi makakarating sa ating nais paruonan kung wala tayong pagsisikap sa panimulan o pagka-uhaw sa bagong kaalamanan."
"Ang pagbabasa ay isang tanglaw sa buhay ng isang tao. Ito ang nagiging puhunan ng isang indibidwal sa pagpapayaman ng kanyang kaisipan. Pinapalawak nito ang ating lohikal na kaalaman tungkol sa mga bagay-bagay na nangyayari sa ating paligid at winawasak ang ating pagkainosente sa mga realidad ng buhay. Tayo ay nakahahanap ng pag-asa sa ating buhay sapagkat sa karunungang ating naipundar sa pamamagitan ng mga ito, tayo ay nagkakaliwanag tungkol sa ating mga sarili."
